Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایمنا»
2024-05-02@17:29:42 GMT

«طوقچی» تاریخ پنهان اصفهان

تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۹۲۲۰۷

«طوقچی» تاریخ پنهان اصفهان

«طوقچی» با بافتی قدیمی و گذشته‌ای که آن را احاطه کرده، اما توانسته است کلیشه تاریخ یعنی فرسودگی را از میان بردارد؛ محله‌ای پا به سن گذاشته که در نبردی تن به تن با دنیای پیشرفته امروز تلاش می‌کند ضمن حفظ هویت خود، نیازهای امروز سکنه آن را برآورده سازد تا نشان دهد «دود همیشه از کنده بلند می‌شود.»

به گزارش خبرگزاری ایمنا، میدان قدس یکی از منحصر به‌فردترین میادین اصفهان و محله طوقچی، محله‌ای درهم پیچیده و وسیعی است که بین محله‌هایی چون جویباره، دردشت، منار ساربان، منار چهل دختران و باغ‌قوشخانه که هر کدام تاریخ بزرگی را بر دوش می‌کشد، محصور شده است و از هر طرف که به آن بنگری، دنیایی از نگفته‌ها را در سینه خود پنهان دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فلکه طوقچی، میدانی بی‌آلایش اما پرهیاهو

طوقچی بوی ترشی و سبزی و سبزه‌میدان می‌دهد، بوی خرید شب عید و هیاهوی سال‌های کودکی؛ آن روزهایی که از مینی‌مال‌ها و سیتی‌سنترها خبری نبود و نصف مردم اصفهان تمام ملزومات و خرید پایان سال خود را از این میدان تأمین می‌کردند؛ این محله قدیمی و تاریخی به‌رغم گذشته‌ای که آن را احاطه کرده، اما توانسته است کلیشه تاریخ یعنی فرسودگی را از میان بردارد و ضمن حفظ هویت و قدمت خود، با برآورده کردن نیازهای امروز سکنه آن، تبدیل به شهری بزرگ شود.

محله‌ای پا به سن گذاشته که به روش خود در نبردی تن به تن با دنیای پیشرفته امروز تلاش می‌کند تا نشان دهد «دود همیشه از کنده بلند می‌شود.» فرهنگ و تاریخ فلکه طوقچی در میان چهار میدان شهدا، احمدآباد، لاله و فاطمی محصور شده و جمعیت بسیاری از افراد مهاجر و اقوام مختلف را که هر کدام دارای خرده فرهنگ‌های مخصوص به خود هستند را در خود جای داده است.

بیشتر مغازه‌های این محدوده متشکل از انواع خوراکی فروشی‌ها و پوشاک است تا لوازم برقی فروشی، ساعت‌سازی، مغازه‌های متعدد چوب فروشی و نجاری در ابعاد وسیع و به‌دلیل وجود مرکز تخصصی چشم پزشکی فیض کنار این میدان، عینک فروشی نیز از مهم‌ترین مشاغل آن محسوب می‌شود.

نکته حائز اهمیت در مورد این میدان و شرایطی که دارد، چیدمان و ترتیب مغازه‌ها است که فرمول خاصی ندارد، اما در عین بی نظمی و بدون هیچ رنگ و لعابی برای تبلیغات و جلب مشتری، فضایی خاص و زبده را برای رهگذران و خریداران ایجاد کرده است.

از مصلای طوقچی تا مصلای تخت فولاد

طی این سال‌ها خیلی پیش نیامده که از این میدان گذری داشته باشم و هر بار هم که به ندرت از آنجا رد شدم، چیزی جز یک میدان شلوغ و پر هیاهو ندیدم، اما حقیقت ماجرا چیز دیگری است، طوقچی در روزگاران قدیم از مهم‌ترین و برجسته‌ترین محلات اصفهان بوده که با وجود بناهای مختلف تاریخی در آن، فرهنگی غنی از تاریخ گذشتگان را در دل خود جای داده است.

حمام زعفرانی، چشمه پل انجیری، مسجد مصری، باغ قوشخانه، منار باغ قوشخانه و خانه تاریخی نائل ازجمله ابنیه تاریخی و اماکن دیدنی محله طوقچی به شمار می‌رود که اغلب این مکان‌ها یا آثار تاریخی به مرور از بین رفته و دیگر اثری از آن‌ها باقی نمانده است.

درواقع در دوره دیلمیان و سلجوقیان، اصفهان بیشتر در سمت شمال رونق داشته و متمرکز بوده، اما در دوره صفویه این آبادانی به سمت جنوب و رودخانه زاینده‌رود حرکت کرده است؛ در این دوره «مسجد مصلای طوقچی»، مصلای اصلی این کلان‌شهر بوده که سنگ بنای آن را صاحب‌بن عباد پایه‌ریزی کرده و به همراه قبرستان طوقچی خارج از بارویی که رکن‌الدین دیلمی در برج قوس دور شهر بنا کرده، قرار داشته و تا قبل از رونق گرفتن قبرستان و مصلای تخت فولاد، مصلای اصلی شهر بوده است.

«حمام زعفرانی» که به حمام اصغر مدرسه نیز معروف بوده، مربوط به اوایل دوره قاجار است؛ این حمام در کوچه حمام سفید قرار داشته که سال ۹۳ به‌دلیل نبود توانایی در نگهداری و مرمت آن، تصمیم به تخریب آن گرفته می‌شود و در حال حاضر اثری از این بنا باقی نمانده است.

«چشمه پل انجیری» مطابق نقشه قدیم اصفهان از حوالی باغ کاوه آغاز و در مسیر آن، کنار جاده‌ای به همین نام از دروازه تخچی و قبرستان شوری عبور و به سمت شمال شرقی اصفهان می‌رسیده و در حال حاضر از این چشمه و جاده نیز هیچ اثری باقی نمانده است.

«مسجد مصری» که به همت یکی از اهالی روستای مصر در دوره صفویه ساخته شده است و به‌دلیل مرمت و بازسازی آن در حال حاضر وضعیت نسبتاً مطلوبی دارد.

«باغ قوشخانه» که در حال حاضر تنها پارک موجود برای استفاده اهالی محلات مولوی، پوریای ولی و شاهد است؛ در این پارک، خانه جوانان قرار گرفته و این‌طور که از منابع استخراج می‌شود، در دوره صفویه و قاجار قوش و دیگر پرندگان شکاری در آن نگهداری می‌شده است؛ در حال حاضر زمین‌های اطراف این پارک برای توسعه فضا و زمین بازی آن در حال تملک و آزادسازی است.

«منار باغ قوشخانه» که یکی از ویژگی‌های شاخص آن همچون مناره‌های دیگر این شهر افسانه‌ای، تازگی آن‌ها است، گویی به تازگی ساخته شده و این نکته‌ای است که صادق هدایت نیز در کتاب «اصفهان، نصف جهان» به آن اشاره کرده است؛ «کاشی‌ها به شدت می‌درخشد و هنوز بعد از صدها سال، چشم بازدیدکنندگان را خیره می‌کند.» این مناره مربوط به دوره ایلخانی است و به اعتقاد بسیاری از تاریخ شناسان زیباترین مناره اصفهان محسوب می‌شود.

«خانه نائل» که سال ۹۶ قسمتی از آن تخریب و پس از آن به دور این خانه دیواری کشیده شد تا از روی نقشه ابتدایی به همان شکل نخست بازسازی شود.

طوقچی یا تخچی؟!

روزگاری «طوقچی» دارای باغ‌های بسیاری بوده که آن را مانند طوقی (گردنبند) احاطه کرده بوده است؛ از طرفی در محله طوقچی باغی سرسبز به نام قوشخانه وجود داشته که محل نگهداری مرغ‌های شکاری یا قوش بوده و از آنجایی که این باغ، محل تفرج شاهان صفویه بوده و آن‌ها در زبان ترکی، این نوع مرغ را «طوق» می‌نامیدند، پس می‌توان گفت، واژه طوق از آن گرفته شده که با پسوند «چی» درواقع کاربری آن مشخص می‌شده، یعنی «طوقچی» حرفه‌ای مختص آن محل بوده است.

روایت دیگر حکایت از این قصه دارد که مردم اصفهان خود را دین‌دار و حلال‌خوار و مستجاب‌الدعوه می‌دانستند؛ حاکمی بر اصفهان به قدرت می‌رسد، بنابراین از مردم می‌خواهد تا مردم تخم مرغ‌های خود را در دروازه شهر بچینند، زمانی‌که مردم می‌خواستند، تخم مرغ‌های خود را بردارند، هرکس اشتباهی تخم مرغ دیگری را برمی‌دارد، پس آن‌ها تخم مرغ‌های شبهناک را خوردند تا دیگر نتوانند مستجاب‌الدعوه باشند، از طرفی چون تخم مرغ‌ها را در دروازه چیده بودند، این میدان به تخچی معروف می‌شود.

به گزارش ایمنا، میدان قدس واقع در منطقه ۷ شهرداری اصفهان در نزدیکی مراکز مهمی چون بیمارستان زهرای مرضیه، بیمارستان چشم پزشکی فیض، مرکز خرید صاحب بن عباد و داروخانه جالینوس قرار گرفته است و یکی از پرترددترین میادین این کلان‌شهر به حساب می‌آید؛ از این میدان روزانه مسافران بسیاری به نقاط مختلف ازجمله مرکز شهر سفر می‌کنند و به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین میادین منطقه و شهر بیشترین درصد برآورده کردن نیازهای شهروندان آن را به خود اختصاص داده است.

گزارش از ریحانه راهپیما

کد خبر 721765

منبع: ایمنا

کلیدواژه: شهر مدیریت شهری کلانشهر شهرداری اصفهان شهرداری منطقه 7 میدان قدس طوقچی بافت فرسوده بافت تاریخی محله محوری هر هفته با یک منطقه مدیر منطقه 7 شهرداری اصفهان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق باغ قوشخانه حال حاضر تخم مرغ ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۹۲۲۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«ماه پنهان» در تهران کلید خورد

 به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، فیلمبرداری فیلم سینمایی «ماه پنهان» به کارگردانی محمدرضا یکانی و تهیه کنندگی ایراج محمدی در تهران آغاز شده و تا کنون چهره‌های اصلی این فیلم جلوی دوربین رفته اند.

در خلاصه داستان «ماه پنهان» آمده است: دختر ۵ ساله خانواده‌ای گم می‌شود و آنها در حین جستجوی فرزندشان پی به راز بزرگی می‌برند.

در این فیلم لیندا کیانی، آرمین رحیمیان، فرزاد حسنی، امین میری، سیاوش چراغی پور، بهار قاسمی، رایحه تیموری، محمدرضا سروستانی، حشمت آرمیده، پروین ملکی اکرم علمدار، عباس زرگر و بازیگران خردسال:آوا روستایی، آیان یاربیگی به ایفای نقش می‌پردازند.

عوامل تولید «ماه پنهان» عبارتنداز: تهیه کننده ایرج محمدی، کارگردان محمد رضا یکانی، نویسنده آوا اکبری، مدیر فیلمبرداری پیمان عباس زاده، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز مرضیه اکبرنژاد، مدیر صدابرداری سعید زند، مدیرتولید محمد شهبازی، طراح گریم شهره خراسانی، طراح لباس مهتاب تقی‌نژاد، طراح صحنه پوریا اخوان، مدیر تدارکات روح‌الله رهبری، منشی صحنه مریم بابایی، عکاس فرهاد همتی، دستیار اول فیلمبردار سجاد سبحانی، دستیاران کارگردان مرتضی علیزاده، سعید رسولی، ساجده آزادی، مرتضی صابر، حدیثه صفایی، دستیار اول تدارکات پوریا چگینی، فیلمبردار پشت صحنه شیوا نوری، گروه صحنه محمد وطنی، آرش ایرانی، روژینا مافی، گروه فیلمبرداری آرش کابلی، علیرضا زارعی، محمد سلطانی، رامین تیموری، علیرضا شیخ دارانی، گروه صدا حسن صباغ، مسعود محمدی، گروه لباس الهه فرجی، نونا مندیس، مجریان گریم پریسا روغنی، فرشید حسنی، زهره عطایی، گروه تدارکات محمد خیری، حسن رضایی، حسن سلطانی، سیف الله تاجیک.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • حقایق پنهان درباره ماه
  • کاوشگر ماه چین به سمت پنهان قمر می‌رود
  • محله کم‌برخوردار حصه در مسیر توسعه‌ است
  • تاریخ جدید واریز سود سهام عدالت اعلام شد
  • «ماه پنهان» در تهران کلید خورد
  • بوی خون و تعفن در میدان بهمن | وجود کابلهای فشار قوی مردم اطراف راه آهن را آزار می دهد
  • آغاز طرح بازآفرینی شهری محله جامی اصفهان
  • رودخانه دز، پنهان زیر پوست فاضلاب‌های شهری
  • ضعف‌هایی که نباید پشت قهرمانی فوتسال ایران در آسیا پنهان شود
  • (تصاویر) مسابقه نمادین چوگان در میدان نقش جهان اصفهان